Actividades creativas, transformaciones urbanas y paisajes emergentesel caso del casco norte de Sevilla

  1. García García, Antonio
  2. Fernández Salinas, Víctor
  3. Caravaca Barroso, Inmaculada
  4. González Romero, Gema
Revista:
Documents d'anàlisi geogràfica

ISSN: 0212-1573 2014-4512

Any de publicació: 2016

Títol de l'exemplar: Miscel·lani

Volum: 62

Número: 1

Pàgines: 27-54

Tipus: Article

DOI: 10.5565/REV/DAG.245 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openAccés obert editor

Altres publicacions en: Documents d'anàlisi geogràfica

Resum

La literatura científica sobre les activitats creatives sovint se centra en la capacitat que tenen d’influir en la dinàmica de les ciutats, especialment metròpolis i regions urbanes, i territoris centrals, i són menys abundants els estudis sobre nuclis perifèrics. En aquests, aquestes activitats tenen menys poder per canviar tendències i, també, per manifestar-se en l’imaginari urbà, entenent-lo tant des de la perspectiva del paisatge com des de les percepcions dels ciutadans. Aquest article planteja aquesta perspectiva i parteix de l’axioma que no es poden entendre els nous processos en aquestes ciutats menys centrals sense tenir en compte, fins i tot amb una presència reduïda, l’existència d’activitats creatives. Tot això s’aplica a l’estudi de cas del casc antic nord de Sevilla, ciutat mitjana en el context europeu i capital d’una regió perifèrica, Andalusia, però amb canvis significatius en la seva dinàmica interna durant els anys de el procés actual de reestructuració socioeconòmica.

Referències bibliogràfiques

  • ALMUEDO, José (1996). Ciudad e industria. Sevilla 1850-1930. Sevilla: Diputación de Sevilla.
  • APLIN, Graeme (2007). «World Heritage Cultural Landscape». International Journal of Heritage Studies, 13 (6), 427-446. http://dx.doi.org/10.1080/13527250701570515
  • BARBER, Santiago; FRESEL, Victoria; y ROMERO, M. José (coords.) (2006). De cómo nació, creció y se resiste a ser comido. El gran pollo de la Alameda, una docena de años de lucha social en el barrio de la Alameda, Sevilla. Sevilla: Publigrupo.
  • BAUMONT, Catherine y BOITEUX-ORAIN, Céline (2005). Secteur culturel, metropolisation et centralites urbaines. Le cas de l’Ile-de-France. Dijon: Université de Bougogne.
  • BAYLISS, Darrin (2007). «The Rise of the Creative City: Culture and Creativity in Copenhagen». European Planning Studies, 15 (7), 889-903. http://dx.doi.org/10.1080/09654310701356183
  • BERDOULAY, Vincent (2002). «Sujeto y acción en la geografía cultural: el cambio sin concluir». Boletín de la Asociación de Geógrafos Españoles, 34, 51-61.
  • BORJA, Jordi (2008). «El urbanismo de las ciudades creativas: entre el azar y la necesidad». En: MANITO, Félix. Ciudades creativas. Cultura, territorio, economía y ciudad. Zaragoza, Kreanta.
  • BRINKHOFF, Sascha (2006). «Spatial Concentration of Creative Industries in Los Angeles», Berlín: Diplomarbeit, Humboldt-Universität zu Berlin Geographisches Institut.
  • CANTERO, Pedro A. et al. (1999). La ciudad silenciada: vida social y Plan Urban en los barrios del Casco Antiguo de Sevilla. Sevilla: Ayuntamiento de Sevilla.
  • CARAVACA, Inmaculada, GONZÁLEZ, Gema, FERNÁNDEZ, Víctor y GARCÍA, Antonio (2011). «Economía creativa en la aglomeración metropolitana de Sevilla: agentes, redes locales de colaboración y principales actuaciones». Boletín de la Asociación de Geógrafos Españoles, 63, 81-103.
  • CARAVACA, Inmaculada, GONZÁLEZ, Gema y GARCÍA, Antonio (2011). «Nuevas tendencias socioeconómicas en los espacios urbanos. Las actividades creativas en la aglomeración metropolitana de Sevilla». En: GOZÁLVEZ, Vicente y MARCO, Juan A. (coords.). Urbanismo expansivo: de la utopía a la realidad. Alicante: Asociación de Geógrafos Españoles, 103-118.
  • CASSIÁN, Nizaiá (2012). «De qué está hecha una ciudad creativa. Una propuesta para abordar la cultura, el ocio y la creatividad en la urbe contemporánea». Athenea Digital, 12 (1), 169-190.
  • COOKE, Philip y LAZZERETTI, Luciana (eds.) (2008). «Creativity, innovation and territorial agglomeration in cultural activities: the roots of the creative city». Creative Cities, Cultural Clusters and Local Economic Development. Cheltenham-Northamton: Edwaerd Elgar.
  • COSTA, Pedro (2008). «Creativity, innovation and territorial agglomeration in cultural activities: the roots of the creative city». En Cooke Philip y Lazzeretti, Luciana (eds.). Creative Cities, Cultural Clusters and Local Economic Development. Cheltenham-Northamton: Edwaerd Elgar, 183-211.
  • CURRID, Elizabeth (2007). The Warhol Economy. How Fashion, Art and Music drive New York City. Princeton: Princeton University Press.
  • DÍAZ, Ibán (2014). «La gentrificación, un regreso a la ciudad de la intervención urbanística». Boletín de la Asociación de Geógrafos Españoles, 64, 321-340.
  • EVANS, Graeme (2009). «Creative cities, creative spaces and urban policy». Urban Studies, 46 (5-6), 1003-1040. http://dx.doi.org/10.1177/0042098009103853
  • FLORIDA, Richard (2005). Cities and the Creative Class. Nueva York y Londres: Routledge.
  • FLORIDA, Richard (2012). «The spiky world of innovation», Citylab From The Atlantic. http://www.citylab.com/work/2012/04/spiky-world-innovation/1592/ [consulta: 11 de diciembre de 2014].
  • FREEMAN, Alan (2005). London’s Creative Sector: 2007 Update. Londres: GLA Economics Working Paper 22. https://www.london.gov.uk/sites/default/files/gla_migrate_files_destination/wp_22_creative.pdf [consulta: 1 de mayo de 2014].
  • GALIMBERTI, Cecilia Inés (2011). «Paisaje cultural y región. Una genealogía revisitada…». GeoGraphos, 54 (4), 531-552. web.ua.es/es/revista-geographos-giecryal/documentos/cecilia-galimberti.pdf?no-Cache=1372936293003 [consulta: 25 de abril de 2014].
  • GARCÍA, Antonio; FERNÁNDEZ, Víctor; CARAVACA, Inmaculada y GONZÁLEZ, Gema (2012). «Cultural resources and creative industries in Spanish medium-sized cities». Brazilian Geographical Journal: Geosciences and Humanities Research Medium, 3 (1), 50-69.
  • GIL, Carmen (2010). «Capitales culturales europeas. El concepto europeo de cultura en relación con algunos procesos actuales de renovación simbólica y de transformación urbana». Scripta Nova. Revista Electrónica de Geografía y Ciencias Sociales, XIV (339). http://www.ub.edu/geocrit/sn/sn-339.htm [consulta: 2 de mayo de 2014].
  • GILL, Rosalind (2007). Technobohemians or the new Cybertariat? New media work in Amsterdam a decade after the web. Ámsterdam: Network Notebooks 01, Institute of Network Cultures.
  • GONZÁLEZ, Antonio (2001, primera edición en 1975). Sevilla: centralidad regional y organización interna de su espacio urbano. Madrid: Servicio de Estudios del Banco Urquijo.
  • JACOBS, Jane (2004). Dark Age Ahead. Nueva York: Random House.
  • JOHANSSON, Börje (2010). Creative Milieus in the Stockholm Region. Estocolmo: KTH, Skolan för industriell teknik och management (ITM), Centra, Centrum för studier inom vetenskap och innovation, CESIS.
  • KNELL, John y OAKLEY, Kate (2007). London’s Creative Economy: An Accidental Success? Provocation Series 3 (3). Londres: The Work Foundation.
  • LANDRY, Charles (2000). The Creative City: A Toolkit for Urban Innovators. Londres: Earthscan.
  • LAZZERETTI, Luciana (2007). «Culture, creativity and local economic development: some evidences from creative industries in Florence». En: COOKE, Philip y SCHWARTZ, Dafna (eds.). Creative Regions; Technology, Culture and Knowledge Entrepeneurship. Cheltenhalm (Reino Unido) y Norhtampton (Estados Unidos): Edgar Elgar, 169-196.
  • LLOYD, Richard (2010). Neo-Bohemia: Art and Commerce in the Postindustrial City. Londres: Routledge.
  • LIEGOOGHE, Christine y LUSSO, Bruno (2010). «Creativity and former industrial cities: The case of the Lille metropolitan area (North of France)». Regions Magazine, 277(1), 21-23.
  • MADERUELO, Javier (ed.) (2010). Paisaje y patrimonio. Huesca/Madrid: CDAN, Abada Editores.
  • MORISET, Bruno (2003). «The New Economy in the City: Emergence and Location Factors of Internet-based Companies in the Metropolitan Area of Lyon, France». Urban Studies, 40 (11), 2165-2186. http://dx.doi.org/10.1080/0042098032000123231
  • MURPHY, Enda y REDMOND, Declan (2008). Location factors of creative knowledge companies in the Dublin Region The managers’ view. Ámsterdam: Amsterdam institute for Metropolitan and International Development Studies (AMIDSt), University of Amsterdam.
  • NOGUÉ, Joan (2010). «El retorno del paisaje». Enrahonar. Quaderns de Filosofia, 45, 123-136. http://itpack31.itarget.com.br/uploads/anp/arquivos/paisaje2010-Joan-Nogue.pdf [consulta: 11 de diciembre de 2014].
  • OJEDA, Juan Francisco (2013). «Lectura transdisciplinar de paisajes cotidianos, hacia una valoración patrimonial. Método de aproximación». Revista Invi, 28 (78). http://revistainvi.uchile.cl/index.php/INVI/article/view/803/1095 [consulta: 14 de abril de 2014].
  • PAÜL, Daniel (2013). «Las políticas culturales y sus repercusiones en la imagen de la ciudad». Scripta Nova. Revista Electrónica de Geografía y Ciencias Sociales, XVII (432). http://www.ub.edu/geocrit/sn/sn-432.htm [consulta: 22 de abril de 2014].
  • PRATT, Andy (2008). «Creative Cities?». Urban Design, 106, 35-60.
  • SKAZZOSI, Lionella (2004). «Reading and assessing the landscape as cultural and historical heritage». Landscape Research, 29 (4), 335-355. http://dx.doi.org/10.1080/0142639042000288993
  • UNCTAD (2008). Creative economy report. The challenge of assessing the creative economy: towards informed policy-making. Washington DC: UNCTAD.